Sanne Brys en Sven Verhoeven (Michaëlschool)
Sanne Brys en Sven Verhoeven: achter de schermen van de Steinerpedagogie
Vandaag mogen we op verplaatsing! Sanne en Sven nodigen ons uit in de Talander in Arendonk waar ze hun projectweek rond landmeten organiseren. We krijgen wat meer uitleg over de eigenheid van het Steineronderwijs en de doorgedreven ouderwerking.
De Steinerpedagogie zal bij veel mensen wel een belletje doen rinkelen, maar blijft toch wat terra incognita. Zouden jullie even kort een lesdag kunnen schetsen?
Sanne: “Wij volgen niet het klassieke uurrooster dat de meeste mensen kennen in de middelbare school. In de voormiddag ligt de focus vooral op de eerder theoretische vakken. Waar wij in verschillen van het regulier onderwijs is dat wij een aantal vakken niet spreiden over een heel schooljaar, maar concentreren op een periode van 3 weken. Dat noemen we periodeonderwijs. Zo krijgen onze leerlingen bijvoorbeeld elke dag 2 lesuren biologie tijdens die 3 weken. Dat komt dan in totaal wel overeen met een 30-tal lesuren, net zoals in andere scholen. In de namiddag behandelen we dan de kunst- en ambachtsvakken, maar komt bijvoorbeeld ook lichamelijke opvoeding aan bod.”
Wat moet ik precies verstaan onder die ambachtsvakken?
Sven: “Dat kan heel breed gaan: van mandenvlechten over boekbinden tot steenkappen, schrijnwerk, smeden en koperslagen.”
"Wij schuiven vanaf het 3de middelbaar ook elk jaar mee op met onze leerlingen. Zo blijven we dus 4 jaar als titularis bij dezelfde leerlingen!"
Moeten jullie dan ook zelf al die vakken beheersen?
Sanne: “Ik geef zelf wetenschappelijke vakken zoals wiskunde, chemie en biologie, maar daarnaast begeleid ik ook een aantal van die ambachten, ja.”
Sven: “Ik hou me vooral bezig met die vakken die met hout- en metaalbewerking te maken hebben. Daarnaast zijn we ook allebei titularis. Dit jaar is dat van de 10de klas - zeg maar het 4de middelbaar - maar wij schuiven vanaf het 3de middelbaar ook elk jaar mee op met onze leerlingen. Zo blijven we dus 4 jaar als titularis bij dezelfde leerlingen! Daardoor kennen we onze leerlingen door-en-door. En omgekeerd ook.”
Met die projectweken zetten jullie je serieus in de kijker. Hoe vatten jullie dit op?
Sanne: “We organiseren normaal 4 van die extra-murosactiviteiten per jaar. Met deze landmeetweek zetten we bijvoorbeeld de wiskundelessen rond goniometrie in de praktijk om. Daarnaast is er in deze 10de klas ook een sociaal practicum. Dan lopen de leerlingen stage bij een onthaalmoeder, een kleuterschool, bij mensen met een beperking … We hebben ook een chemieweek, waarbij we naast theorie ook heel hard inzetten op praktijk met proeven en zo. En ten slotte is er dan ook nog de cultuurbeschouwingsweek waarbij we met een open blik naar de verschillende wereldreligies gaan kijken. We doen dan bijvoorbeeld uitstappen naar de jodenwijk of proberen de opgedane informatie op een creatieve manier te verwerken. Dat gaat dan van het uitproberen van een recept tot het maken van een glas-in-loodraam.”
Sven: “We halen ook verschillende specialisten in huis, mensen die in het veld staan bij die verschillende godsdiensten en over hun ervaringen vertellen. De beleving van de leerlingen bij deze verhalen vinden we erg waardevol als bijdrage tot hun persoonlijkheidsontwikkeling.”
"Aangezien onze vorming erg breed is, is ook de oriëntering naar het hoger onderwijs erg divers."
Bieden jullie op de Michaëlschool ook verschillende richtingen aan?
Sanne: “Je hebt binnen het Steineronderwijs de klassieke aso-, tso- en bso-opleidingen, maar in Turnhout is er alleen een aso-aanbod.”
Sven: “Het cliché luidt vaak dat onze leerlingen meestal in artistieke richtingen terechtkomen, maar in de praktijk zijn er ook oud-leerlingen afgestudeerd als ingenieur, schrijnwerker, apotheker of architect. Aangezien onze vorming erg breed is, is ook de oriëntering naar het hoger onderwijs erg divers.”
Sanne, jij komt eigenlijk uit de chemische sector.
Sanne: “Na mijn middelbare school ben ik onmiddellijk aan een lerarenopleiding begonnen, maar daarna heb ik nog een master communicatie behaald en ben ik beginnen rondreizen. En dan ben ik in een chemisch bedrijf terechtgekomen. Dat beviel me ook wel, maar het onderwijs begon op een gegeven moment toch wel te lonken.”
Sven: “Lang geleden heb ik nog een job uitgeoefend in het bijzonder onderwijs in Borgerhout, maar ik heb vooral ervaring opgedaan in een instelling voor matig tot zwaar mentaal gehandicapten. Daar heb ik 16 jaar gewerkt. Ik heb verschillende keren gesolliciteerd in het onderwijs, maar het was er nooit echt van gekomen. Tot de Michaëlschool enkele jaren geleden met een secundaire afdeling begon. Ik ben hier dan in het 2de jaar ingestroomd.”
Jullie stonden echt mee aan de wieg van de middelbare Steinerschool!
Sanne: “Vanaf dit jaar hebben we nu ook een 12de klas. De cirkel is rond!” (lacht)
Hoe zetten jullie als school in op diversiteit?
Sven: “Als we naar culturele diversiteit kijken, moeten we toegeven dat onze middelbare school nog niet zo divers is. Dat vinden we wel jammer. In onze basisschool is die sociale mix er gelukkig wel, maar blijkbaar stromen ze nog niet automatisch door naar onze secundaire opleiding.”
Steineronderwijs vraagt natuurlijk ook een heel bewuste keuze van de ouders.
Sanne: “Dat klopt en de steinerpedagogie is bij veel mensen helaas nog onbekend terrein. Daarnaast zijn we ook nog een heel jonge school en hebben we hier in Turnhout ook alleen onze aso-richting. Hoewel steeds meer kinderen met een andere culturele achtergrond in de A-stroom starten en doorgroeien, merken we toch ook nog vaak een heroriëntering naar de dubbele finaliteit of de B-stroom. Binnen de steinerpedagogie moeten leerlingen dan uitwijken naar Lier of Antwerpen.”
In ons onderzoek naar schoolrekeningen toe kwamen jullie ook naar voren als een vrij dure school.
Sanne: “Onze school wordt als aso-school gesubsidieerd, maar door het extra aanbod aan de creatieve en expressieve vakken zoals de ambachten, liggen onze materiaalkosten hoger dan gemiddeld. Een andere kanttekening is dat in dat het maandelijkse bedrag alle jaarlijkse kosten vervat zitten: niet alleen het materiaal voor de ambachten en handboeken, maar bijvoorbeeld ook deze projectweken en schooluitstappen. Wij hebben dus geen verborgen kosten. Daarnaast kiezen we ook in alles voor duurzaam en ecologisch hoogkwaliteitsmateriaal.”
Sven: “Aan de andere kant realiseren we ons dat dit bedrag wel een drempel kan zijn en een serieus engagement vraagt. Vandaar ook dat wij over een soort van solidariteitsfonds beschikken. Het mag niet zo zijn dat iemand die het moeilijk kan betalen a priori uitgesloten wordt van onze school.”
Is er bij jullie extra aandacht voor leerstoornissen?
Sven: “Wij werken heel nauw samen met het Ondersteuningsnetwerk. Als er een specifieke zorgvraag is, kunnen wij altijd een beroep doen op hun expertise. Bovendien hebben wij ook een uitgebreid eerstelijnsprogramma voor kinderen met leerstoornissen.”
Sanne: “De titularissen en vakleerkrachten vangen zo al heel veel op binnen de brede basiszorg.”
"Wij proberen ouders op alle mogelijke manieren te betrekken bij het schoolgebeuren."
Jullie zetten ook heel hard in op een doorgedreven ouderwerking. Hoe pakken jullie dat aan?
Sanne: “Wij proberen ouders op alle mogelijke manieren te betrekken bij het schoolgebeuren. Zo heeft elke klas bijvoorbeeld klasouders en daar kunnen we echt wel op rekenen. Die ondersteunen bijvoorbeeld de klastitularis bij de klassikale oudercontacten, zodat we er telkens een gezellige avond van kunnen maken. Ons oudercontact is ook geen droge rapportbespreking, we zien dit eerder als een infomoment waarbij we de pedagogie, het reilen en zeilen in de klasgroep, onze projectweken en andere praktische zaken bespreken. Daarnaast hebben we initiatiefgroepen, PR-groepen, klusdagen, waarbij alle ouders naar hun eigen talenten worden ingezet …”
Sven: “Het is zelfs zo dat de ouders en de leerlingen volgens een beurtensysteem in het weekend zelf hun klas poetsen. Veel ouders vinden het fijn om zo de klas eens op een andere manier en van wat dichterbij te kunnen beleven. Daarnaast verhoogt het ook de betrokkenheid.”
Sanne: “Ouders maken ook deel uit van het plaatselijk bestuur dat wekelijks samenkomt. Hier toetsen de verschillende partijen - ouders, leerkrachten en het beleidsteam - elkaars ideeën af”
Sven: “Natuurlijk merken we ook dat niet alle ouders even geëngageerd zijn. Het is een minderheid die zich minder betrokken voelt, maar ze zijn er wel. Mensen blijven motiveren is niet altijd simpel en we merken dat de voorbije jaren - waarin we noodgedwongen meer afstand moesten bewaren - daar geen goed aan hebben gedaan. Maar doordat wij 4 jaar bij dezelfde klas blijven, kunnen we wel een mooie band opbouwen met die ouders.”
Dat zal wel zijn! Hartelijk dank voor dit interview!
